فهرست مطالب
فصلنامه پژوهش های تاریخی
سال هفتم شماره 4 (پیاپی 28، زمستان 1394)
- تاریخ انتشار: 1394/12/05
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحات 1-16یکی از موضوع های درخور پژوهش در بررسی تاریخ های محلی، ورود عناصر مسلمان به صحنه های فرهنگی کشمیر است. در این باره، از تذکره ها و منابع تاریخی شبه قاره، به ویژه تواریخ محلی فارسی قرون یازدهم و دوازدهم هجری، مطالب و نکات بدیع و ارزشمندی می توان به دست آورد. اسلام از قرن هشتم هجری، در منطقه کشمیر نفوذ کرد؛ با این حال، ویژگی های این سرزمین باعث شد که زمینه های ورود مهاجران ایرانی، برای تبلیغ شریعت اسلامی و معارف و آمیزه های عرفانی به خوبی فراهم شود. در این راستا، شیوه فعالیت های تبلیغی و معنوی شخصیت ها یا گروه های ایرانی تاثیرگذار در کشمیر، آن قدر مشهود و ملموس بوده است که اشتهار نام ایران صغیر برای کشمیر، با مسمی و صحیح می نماید. محور اصلی پژوهش حاضر آن است که همه افراد و گروه های ایرانی مهاجر به این سرزمین، در دوره تاریخی موضوع بحث، در راستای فکر و اندیشه اعتقادی یکسانی نبوده اند؛ چون در برخی از مواقع، تعارض هایی در رویه و عملکرد اقدامات آنان مشهود است که می توان آن را بررسی کرد. نتیجه نهایی عملکرد آنان، سوق دادن کشمیر به فرهنگ ایرانی اسلامی، به ویژه زبان و ادب فارسی، بود. تبیین این موضوع، هدف اصلی پژوهش حاضر است. رهیافت پژوهشی مقاله آنکه شخصیت های ایرانی مهاجر به کشمیر که ذکر نام و اقدامات آنان در مقاله آمده است، نقش موثری در حوزه های سیاسی و ادبی و عرفانی این سرزمین داشتند و تاثیرگذاری آنان در این حوزه ها، بسیار چشمگیر بوده است. مقاله با رویکردی توصیفی تحلیلی، با نگرش تاریخی به عملکرد نخبگان و گروه های ایرانی کشمیر، در محدوده تاریخی قرن هشتم تا یازدهم هجری، بر اساس تذکره ها و تواریخ محلی آنجاست.
کلیدواژگان: کشمیر، میر سیدعلی همدانی، سادات بیهقی، زبان فارسی، تشیع -
صفحات 17-32سکاها به عنوان یکی از مهم ترین اقوام، در هزاره اول قبل از میلاد، در مطالعات تاریخی و باستان شناسی ایران اهمیت بسزایی دارند. این قوم در برهه ای از تاریخ ایران، یعنی دوره مادها، وارد ایران شدند و برای مدتی کوتاه، قسمت هایی از شمال غرب ایران را تحت تسلط خود درآوردند. مطالعات میدانی باستان شناختی، در مطالعات سکا شناسی دنیا، نقش مهمی ایفا می کنند. چندی پیش یکی از اولین مدارک متقن از حضور تاریخی اقوام سکایی در ایران، از یک حفاری علمی در گورستان خرم آباد مشگین شهر، در استان اردبیل به دست آمده است. این مقاله به بررسی نتایج و کشف های این حفاری پرداخته است؛ سپس به واسطه آن ها حضور سکاها را در ایران، با در نظر گرفتن منابع تاریخی، تبیین کرده است. این کشف ها مربوط به آیین تدفین سکایی و اهمیت تدفین اسب، به همراه اشیای منحصر به فرد نوع سکایی، به عنوان هدایا برای بزرگزاده سکایی هستند. این کشف ها نشان می دهند که گفته های هرودوت درباره آیین تدفین باشکوه سکایی، در ایران نیز رایج بوده است؛ همچنین، سلطه سکاها را بر غرب آسیا که برخی از پژوهشگران در نوشته های خود، با شک و تردید بدان نگریسته اند، اثبات می کند؛ پس می توان نتایج این کشف ها را با نتایج سایر کشف های مراسم تدفین سکایی، در نقاط مختلف دنیا مقایسه کرد.
کلیدواژگان: آسیای غربی، شمال غرب ایران، سکاها، گورستان خرم آباد، تدفین سکایی، تدفین اسب -
صفحات 33-44تا پیش از نیمه قرن نوزدهم میلادی/سیزدهم قمری، کشت تریاک در ایران رواج چندانی نداشت و تولید آن تنها با هدف مصرف داخلی صورت می گرفت. از نیمه دوم قرن نوزدهم/سیزدهم قمری، تحت تاثیر تحولات اقتصادجهانی، برخی از محصولات مثل تریاک در کشورهای پیرامونی مانند ایران، به محصولات تجاری تبدیل شد و بر برخی ابعاد اقتصادی این دوره، مانند زمینداری و اشتغال، تاثیر گذاشت. بازار پررونق جهانی تریاک و سود سرشار کشت خشخاش، موجب شد که تجار و شاهزادگان ثروتمند، با خرید زمین به تولید تریاک بپردازند و بدین صورت، قشر تجار و شاهزادگان زمیندار شکل گرفت. این مسئله گران شدن زمین را باعث شد و به زودی، زمین به صورت یک کالای سرمایه ای درآمد. در بخش اشتغال نیز، افزایش کشت تریاک و نیاز فراوان این محصول به نیروی کار، برای جمع آوری، موجب شد افراد بسیاری در این بخش به کار گرفته شوند؛ همچنین سود تجار در پرداخت نقدی دستمزد و نوع خاص این محصول که مصرف کردنی برای همه افراد نبود، باعث شد که دستمزد کالایی به صورت نقدی پرداخت شود که این مسئله به مناسبات کارمزدوری یاری رساند. این پژوهش بر آن است که براساس روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع و مآخذ تاریخی، به بررسی رابطه تجاری شدن تریاک و افزایش زمینداری و اشتغال و تبدیل مناسبات کاری، از کالایی به کارمزدوری، در دوره قاجاریه بپردازد.
کلیدواژگان: تریاک، تجاری شدن، زمینداری، اشتغال، مناسبات شغلی، دوره قاجاریه -
صفحات 45-60پس از شکست ساسانیان در نهاوند، یزدگرد سوم (632 تا 651م/10 تا 29ق) به شرق ایران پناه برد. او برای بازپس گیری نواحی ازدست رفته، تلاش های بسیاری، مانند اتحاد با بزرگان و اشراف ایرانی ساکن در این مناطق انجام داد؛ اما این امر محقق نشد. پس از مرگ یزدگرد، فرزند وی پیروز، به همراه تعدادی از بزرگان دربار ساسانی، به دولت تانگ در چین پناه برد. آن ها همواره سعی می کردند تا با کمک چینیان و سغدیان و تخاریان، ایرانشهر را از اعراب باز پس گیرند؛ اما در این راه، موفق نشدند. آگاهی ما درباره بازماندگان ساسانی که بعد از یزدگرد، به آسیای مرکزی و شرق دور پناه بردند، براساس منابع نخستین اسلامی، متون پهلوی، گزارش ها تاریخی چینی و ژاپنی و یافته های باستان شناختی در چین و ژاپن است. در اینجا سعی خواهیم کرد تا با بررسی و نقد اطلاعات متون فوق و پژوهش های جدید، تصویری روشن تر از واپسین بازماندگان ساسانیان در تخارستان و چین و ژاپن ارائه کنیم.
کلیدواژگان: ساسانیان، چین، ژاپن، یزدگردسوم، پیروز -
صفحات 61-82جرم یا به عبارتی بزه عملی ناپسند و برخلاف مقررات تعیین شده، در یک جامعه است. قانون شکنی به نحوی، در تمامی مقاطع و دوران ها وجود داشته است و مختص جامعه یا فرهنگ خاصی نیست. با توجه به اهمیت دوران ناصری، به عنوان مقطعی حساس در تاریخ ایران، بررسی جرم به عنوان یکی از پدیده های مهم این دوران، می تواند پرده از ابهامات بسیاری در زمینه های ارتکاب جرائم اقتصادی بردارد. بر همین اساس، در این پژوهش تلاش شده است جرائم اقتصادی عهد ناصری سنخ شناسی شده و همچنین، نقش عوامل مختلف در این معضل اجتماعی، به ویژه نقش دوگانه حکومت در آن مشخص شود. در همین راستا، با تکیه بر مستندات تاریخی و همچنین منابع کتابخانه ای موجود و با بررسی آماری جرائم این دوره، ضمن توصیف اوضاع اقتصادی عصر ناصری، به سنخ شناسی جرائم اقتصادی در این عهد پرداخته شد؛ علاوه براین، با بیان برخی از عوامل موثر در وقوع این جرائم، تاآنجاکه امکان داشت از دیدگاه تحلیلی نیز به آن ها نگریسته شد. براساس یافته های به دست آمده از میان گونه های مختلف جرائم اقتصادی، قتل با 7/58درصد بیشترین میزان و تریاک کشی با 2/0درصد کمترین میزان را به خود اختصاص داده بودند. حکومت ناصری اصلی ترین عامل اجرایی، در برخورد با مجرمان بود؛ بااین حال، خود حکومت به نحوی بستر جرم را مهیا می کرد و در بسیاری از مواقع، بر میزان آن نیز می افزود.
کلیدواژگان: جرائم اقتصادی، عهد ناصری، سنخ شناسی -
صفحات 83-102در سال 224م، با روی کار آمدن اردشیر بابکان به عنوان شهریار جدید ایران، حکومت جدید ساسانیان موجودیت یافت. از همان آغاز، در سیاست خارجی وی، نشانی از سازش و مدارا در مقابل امپراتوری روم مشاهده نمی شد. ریشه این مناسبات خصمانه با همسایه غربی، به زمان اشکانیان بازمی گشت؛ اما اردشیر بابکان با مطرح کردن بازپس گیری مرزهای اجداد خود که اکنون در دست امپراتوری روم بود، ماهیتی ایدئولوژیک به این منازعات داد. این مسئله امکان هرگونه توافق پایدار مرزی را که با رضایت دو طرف باشد، تقریبا غیرممکن می کرد؛ ازاین رو، مناسبات مرزی دو قدرت را جز در دوره هایی گذرا، می توان پرده ای از جنگ های پی درپی نامید. با وجود این، قرن پنجم میلادی در این پرده، یک استثنا به شمار می رفت که باید آن را قرن آرامش در مناسبات مرزی دو قدرت نامید. پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی شاخص های تاثیرگذار، بر سیاست های مرزی ساسانیان و امپراتوری بیزانس، در قرن پنجم میلادی بپردازد. بر اساس موضوع، روش و انجام کار در این پژوهش، روش توصیفی تحلیلی و بر پایه مطالعات کتابخانه ای است. آنچه در پایان نوشتار می توان از آن نتیجه گرفت این است: آرامشی که در مرزهای دو قدرت برقرار بود معلول اوضاع نابسامان دربار ساسانی، گرفتاری ساسانیان در مرزهای شرقی خود و همچنین گرفتاری بیزانس در مرزهای شمالی خود، به واسطه تهاجم اقوام صحراگرد، بود.
کلیدواژگان: ساسانیان، امپراتوری بیزانس، مناسبات مرزی، اقوام صحراگرد -
صفحات 103-114بانک شاهی کرمانشاه یکی از شعبه های بانک شاهنشاهی بود که در سال 1320 ق/1902 م، با مدیریت لوئی رابینو ((Louis Rabino افتتاح شد. از خدمات اساسی این بانک، پرداخت وام و نقل و انتقال وجوه بود. مردم با داشتن ضامن معتبر یا گرو گذاشتن قباله ملک و منزل، به راحتی می توانستند از این تسهیلات بهره ببرند. در این مقاله، با روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر اسناد آرشیوی و منابع کتابخانه ای، تلاش شده است تا ضمن واکاوی ساختار و عملکرد بانک شاهی کرمانشاه، به این پرسش اساسی پاسخ داده شود که فعالیت بانک چه پیامدهایی برای جامعه و اقتصاد کرمانشاه به همراه داشته است. نویسندگان مقاله پس از بازخوانی اسناد متعدد، به این نتیجه دست یافته اند که این شعبه با وجود تاثیر مثبت در رونق امور تجاری و اقتصادی، در بلندمدت نتایج منفی برای کرمانشاه در پی داشت. وابستگی تجار به وام های بانکی و ناتوانی آنان در وصول بدهی ها، ورشکستگی و از دست رفتن سرمایه آنان را منجر شد. بانک افزون بر خارج کردن تجار از سیستم تجارت داخلی و خارجی، با مصادره املاک و زمین های تجار و دیگر سرمایه داران، به صورت غیرمستقیم، نفوذ خود را در این ایالت حساس مرزی توسعه و تحکیم بخشید. از سوی دیگر، بانک با حمایت کردن از اقدامات ناشایست کارمندان ایرانی شعبه کرمانشاه، آسیب های جبران ناپذیری را به اقشار مختلف کرمانشاه وارد کرد. این امر باعث شد، تا مردم برای بهره بردن از حمایت دولت های بیگانه، تحت تابعیت آنان قرار گیرند. این مسئله بحران هویت فرهنگی را به وجود آورد که با حضور انگلیسی ها و ورود کالاهای خارجی تشدید یافت.
کلیدواژگان: بانک شاهی انگلیس، کرمانشاه، تجار، اسماعیل خان، مناسبات مالی، اقتصاد
-
Pages 1-16The role of Muslims in cultural changes in Kashmir can be investigated based on Persian local history references and Tazkereh in 11th and 12th century. Although the influence of Islam in Kashmir began since the 8th century, the capacities of this region concluded the arrival of Iranian immigrants and subsequently, it was provided the opportunity for the expansion of Islam and mythical thoughts. For this reason, Kashmir could be considered to be '' Iran Minor" as the result of the great impact of Iranian groups in this region. The present article argues that such groups had various thoughts and even contrast ones. The presence of such groups led to the dominance of Iranian – Islamic culture, remarkably Persian language and literature in Kashmir. This study endeavors to examine the effective role of Iranian immigrants to Kashmir in political and mythical fields in this region from 8th to 11th century based on references of local history and Tazkareh with descriptive- analytical approach.Keywords: Kashmir, Mir Seyed ali Hamedani, Beyhaqi\'s Sadat, Persian Language, Shiite
-
Pages 17-32Scythian tribes, one of the most significant tribes in the first millennium B.C, had a main role in historical and archaeological studies. In Median era, such tribes arrived at Iran and took the control of north- western territories of Iran for a short time. The field studies of archaeology have the fundamental role for researches on Scythian tribes. Recently, one of the most important documents of the historical presence of Scythian tribes has been founded through an archaeological excavation in Khoram Abad cemetery of Meshgin Shahr in Ardebil province. This study endeavors to investigate the presence of Scythian tribes in Iran based on archaeological data and historical studies. The outcome of archaeological researches, which are related to Scythian burial and the importance of horse burial with the specific objects as the gift for the Scythian nobles, confirms the narratives of Herodotus. Based on his reports, the Scythian had the splendid funeral and they took the control of the western territories of Asia. Such narratives have been doubtfully regarded by some researchers. These outcomes can be compared with other ones in Scythian burial in different sites of the world.Keywords: Western Asia_North – Western Iran_Scythian tribes_Khoram Abad Cemetery_Scythian Burial_Horse Burial
-
Pages 33-44By the mid – ninth century, the cultivation of opium was not prevalent as the result of domestic consumption. In the ninth century, the economic global changes led some products i.e. opium to become economical goods in countries like Iran. Subsequently, this change had impact on some economic conditions of this period including land owing and employment. The lucrative trade of opium and poppy concluded that the Iranian merchants and wealthy princess purchased land for cultivation of such products. Consequently, a new class of landowner was formed. This issue caused a significant increase in land price and also land was considered to be a capital goods. In employment field, the growth of opium cultivation concluded the employment of more labors for accumulation of this product in large scale. Subsequently, the wages of these labors were paid in cash. Such issue led to the enhancement in the relations between employer and employee. The present study tries to investigate the commercialization of opium and its effects on land status and occupational relations in Qajar era based on historical references with analytical- descriptive approach.Keywords: Opium, Commercialization, Landowning, Occupational Relations, Qajar Era
-
Pages 45-60The defeat of Sasanian in Nahavand led Yazgird III (632_651A.D), the last sovereign of this dynasty, to take refuge in the eastern territories of Iran. He made alliance with Iranian aristocrats to restore the control of his lost lands, however he did not succeed. The son of Yazgird, piruz, and the Iranian aristocrats took refuge in the court of tang, which was located in China after the death of Yazgird. They continuously endeavored to release Persia from the control of Arabs by alliance with Chinese, Sogadians and thokhtariyans, however their attempts failed. This article tries to present a clear narrative from last Sasanians in Thakharestan, China and Japan by criticizing the available information in early Islamic and Pahlavid texts, Chinese and Japanese historical reports, archaeological studies in China and recent researches.Keywords: Sasanians, China, Japan, Yazgird, Piruz
-
Pages 61-82In Other Words, The Victim Of Crime Or Bad Act And Contrary To The Provisions Specified In A Society. Breaking The Law In One Way Or Another In All Sections Of Society Or Culture There And Just Not Certain. Given The Importance Of Nazareth As A Crucial Moment In History, Investigate The Crime As One Of The Most Important Events Of This Period Can Reveal Its Many Ambiguities In The Fields Of Committing Economic Crimes. Accordingly, In This Study We Try Economic Crimes Testament Naseri Typology And The Role Of Various Factors In This Phenomenon, Particularly In Its Dual Role Of Government Is. Therefore, Relying On Historical Documents And Library Resources Available And The Statistical Analysis Of Crimes Of This Period, The Description Of The Economic Situation Of Naseri Age, The Type Of Economic Crime In The Period Studied And Said Some Of The Factors Contributing To The Occurrence Of This Crime, As Far As Possible From The Viewpoint Of Analytical Thought. According To The Findings Obtained From Different Types Of Economic Crimes, The Murder Of A 7/58%, The Highest Rate Of Opium Drawing 2/0% Were Allocated To The Lowest. Although The Government Of Nazareth Was The Main Cause Of Action In Dealing With Criminals However Its Way To Provide Mass Media, And In Many Cases They Are Also Added On.Keywords: British Royal Bank, Kermanshah, Merchants, Ismael Khan, Financial Relations, Economic
-
Pages 83-102From the foundation of Sasanian Empire in 224A.D, the hostile policies were employed toward Rome Empire by Ardishir Babakan, who was the first sovereign of this dynasty in Iran. Although the backgrounds of such policies could be found in Arsacid era, Ardishir Babakan made an ideological existence of this hostile relations in order to restore the territories of his ancestors, which had been taken by Rome Empire. This issue eliminated the possibility of agreement between two empires. Consequently, the relations between these empires were based on ongoing wars, however, the fifth century can be regarded as a peaceful period for such relations. The present study endeavors to investigate effective factors in foreign policy between Rome Empire and Sasanian Empire in the 5th century based on library studies with analytical - descriptive approach. The outcome of this research reveals that the peaceful period in the relations of these empires was under the influence of some reasons such as instability of Sasanian Empire, the hostility in the eastern territories and the invasion of nomad tribes in the northern territories of Rome Empire.Keywords: Sasanian, Byzantine Empire, Territorial Relations, Nomad Tribes
-
Pages 103-114The royal Bank of Kermanshah, established in 1902 A.D and managed by Louis Robin, was one of the branches of such banks. The main function of such bank was granting of loans and transferring the funds. The ordinary people could use such services by valid guarantee and bail on house. This essay tries to analyze the function and the economic and social effects of royal bank in Kermanshah province based on documents and library references with the descriptive – analytical approach. The outcome of this study reveals that such bank had negative long term consequences despite of its positive effects on economic expansion in Kermanshah. The merchants faced the bankruptcy and the loss of their capitals due to their inability for paying the debts of loans. Consequently, the bank developed its indirect influence in this strategic province by the confiscation of Merchant's lands. Furthermore, the bank caused social irreparable damages by supporting its Iranian employees and their inappropriate actions. This issue not only concluded that Iranian people to take foreign nationality in order to take advantages of foreign countrie's support but also led to the cultural identity crisis because of the presence of England and foreign commodities.Keywords: British Royal Bank, Kermanshah, Merchants, Ismael Khan, Financial Relations, Economic
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.